Sự Quyến Rũ Của Người Tư Sản

Nội dung phim

Trong phim này, có thể phân định ra bốn tầng kể chuyện. (1) “Thực tại” – vì không còn từ nào ổn hơn. Giống như mọi câu chuyện hư cấu truyền thống, Discreet Charm bắt đầu bằng việc thiết lập các nhân vật và các hành động hợp lí (một chiếc xe chất đầy người đến dự một buổi ăn tối). Cái “tầng thực tại” này không bao giờ bị làm cho suy yếu đi hẳn; tuy nhiên hành động càng lúc càng trở nên hoang đường và phi lí, một nguyên tắc được xây dựng chủ yếu dựa vào chủ đề nói về các bữa ăn luôn bị ngăn trở và gián đoạn. (2) Giấc mơ. Trong phim có bốn thời điểm các nhân vật bừng tỉnh dậy, lúc đó người xem choáng váng nhận ra rằng những gì xảy ra trước đó chỉ là giấc mơ mà thôi. Cái ranh giới giữa tầng này và “thực tại” ở tầng (1) bị xoá nhoà đi một cách tài tình: những giấc mơ khó lòng mà tuyệt diệu hơn thực tại; không bao giờ có tín hiệu cho biết phần khởi đầu của những giấc mơ đó. Khi hồi tưởng lại chúng ta có thể tìm ra câu trả lời bằng cách dùng “lí tính” cắt nghĩa tại từng thời điểm mỗi giấc mơ bắt đầu; nhưng vẫn còn đó lởn vởn một nỗi hoài nghi liệu rằng cái lí trí thông thường đó có thể áp dụng một cách đúng đắn cho toàn bộ phim này được chút nào hay không. Một trong những giấc mơ chắc chắn là được tạo dựng nên trong một giấc mơ của nhân vật khác. Việc hiểu ra được toàn bộ phim này chính là giấc mơ của Fernando Ray không phải là điều bất khả (cho đến những phút cuối cùng). (3) Những câu chuyện đan cài vào nhau. Trong suốt bộ phim có ba câu chuyện (lúc nào cũng do những nhân vật nam kể) và được Buñuel chuyển hoá thành hình ảnh trực quan; đó cũng là ba phần căng thẳng và gây hoang mang nhất trong phim. (4) Con đường ở miền quê. Cảnh này khó lòng được coi là một “câu chuyện kể” (cái “câu chuyện” này chỉ gói gọn trong việc “những con người kia đi bộ lững thững ở một miền quê nào đó”), cảnh này vẫn còn là một đặc điểm bí ẩn của bộ phim, nó không liên hệ gì tới thực tại, giấc mơ hay diễn trình câu chuyện. Nó dường như dùng để biểu lộ thái độ dùng dằng của Buñuel đối với các nhân vật thuộc tầng lớp tư sản, về việc liệu họ có thể được cứu rỗi hay không. Một mặt, họ có vẻ như đang đi lững thững vô định hướng, lạc lối, không rõ về đâu, mặt khác, họ được đưa ra cho thấy cái ngoại cảnh giả tạo và hạn hẹp, nằm giữa khung cảnh tự nhiên màu mỡ (rốt cuộc thì có lẽ họ sẽ đi tới một nơi nào đó chăng?)